جو مریخ با سرعت بیشتری از آنچه تصور می‌شد از دست می‌رود

مطالعه اخیر محققان نشان داده مریخ با سرعت بیشتری در حال از دست دادن جو خود است.

وضعیت انبساط جو مریخ در اثر طوفان سراسری غبار که توسط فضاپیماهای مام و میون به ترتیب از آمریکا و هند کشف شده.

به گزارش اورانوس و به نقل از ایسنا، مطالعه جو بالای مریخ ضروری است زیرا این ناحیه به عنوان منطقه حائل برای فرار گازهای اتمسفر به فضا عمل می‌کند. برای انجام این کار و رسیدن به این هدف، ماموریت تکامل مواد فرار و اتمسفر مریخ یا به اختصار مِیون (MAVEN) ناسا و ماموریت مدارگرد مریخ (Mars Orbiter Mission) سازمان پژوهش‌های فضایی هند اطلاعات ارزشمندی را در مورد جو بالای مریخ ارائه داده‌اند.



این مطالعه جدید براساس مشاهدات انجام شده توسط این دو ماموریت نشان می‌دهد که مریخ با سرعت بیشتری در حال از دست دادن اتمسفر خود است. میزان از دست دادن اتمسفر مریخ با تغییر در دمای بالای جو تغییر می‌کند. طی بازه زمانی 15 خرداد تا 8 تیر 1397، این فضاپیماها مشاهدات همزمانی را در اتمسفر بالایی مریخ انجام داده‌اند. این فضاپیماها توانستند طوفان گردوغبار سراسری به نام “رویداد گردوغبار محاصره‌کننده سیاره “(planet-encircling dust event) که در مریخ آغاز شده بود را رصد کنند.

نمودار جو مریخ
نموار تاثیر طوفان سراسری غبار در سال 1397 روی جو مریخ. نمودارهای اول و دوم چگالی آرگون را در ارتفاع 170 کیلومتری نشان می‌دهند که به ترتیب توسط مام و میون اندازه‌گیری شده‌اند. نمودار پایینی جذب فروسرخ طول موج 9.3 میکرومتری را در جذب اپتیکی ستون غبار را در نزدیکی سطح مریخ نشان می‌دهد. افزایش این شاخص نشان دهده افزایش غبار در مریخ است.

این طوفان گرد و غبار هفته سوم تیرماه 1397 به بالاترین مرحله خود رسیده بود. در نتیجه، انتظار می‌رفت اثرات این طوفان‌های گرد و غبار جهانی بر روی اتمسفر بالایی مریخ چند برابر شود. در این مدت، ماموریت مدارگرد مریخ با حرکت در ارتفاعات کمتر از ۱۵۵ کیلومتری، سمت عصر مریخ (evening side of Mars)  را رصد کرد. ابزار تجزیه و تحلیل ترکیب خنثی اگزوسفریک مریخ (طیف سنج جرمی در ماموریت مدارگرد مریخ)، تراکم خنثی ترموسفر مریخ را اندازه‌گیری کرد.

دانشمندان آزمایشگاه ملی تحقیقات جوی این اندازه‌گیری‌ها را تجزیه و تحلیل کردند و دریافتند که جو بالایی مریخ در حال گسترش و گرم شدن است. همانطور که در آن زمان طوفان گرد و غبار بیش از یک ماه بود که به تدریج در حال در برگرفتن مریخ بود، دانشمندان مشاهده کردند که تراکم خنثی ترموسفر مریخ به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد.

میون که همزمان گرمای مریخ را در سمت صبح اندازه‌گیری می‌کند، نیز این افزایش را تأیید کرد. چنین طوفانی به طور قابل توجهی جو بالایی مریخ را گرم کرد و گسترش داد. گرم شدن و گسترش طوفان گرد و غبار جهانی منجر به این شد که مریخ با سرعت بیشتری جو خود را از دست بدهد. بر اساس این مشاهدات، می‌توان استنباط کرد که طوفان سراسری گردوغبار سال 1397 سبب افزایش میزان از دست رفتن جو مریخ شده است.

 

منبع

درباره ی علی آزادگان

ستاره‌شناس آماتور، معلم نجوم، فیزیک‌دان، نویسنده و مترجم، عکاس و دانشجوی دکتری تخصصی اپتیک

مطلب پیشنهادی

سطح ماه در محل فرودگر چاندرایان 3

فرود موفق چاندرایان در قطب جنوب ماه

فضاپیمای چاندرایان 3 دیروز (1 شهریور) به آرامی در نزدیکی قطب جنوبی ماه فرود آمد …

دیدگاهتان را بنویسید