کشف کوچکترین و پرجرم‌ترین کوتوله سفید

ستاره شناسان به تازگی کوتوله سفید فوق‌العاده چگالی کشف کرده‌اند که کوچکترین و پرجرم‌ترین کوتوله سفیدی است که تابحال کشف شده. اندازه این کوتوله سفید حدود ماه و جرم آن مشابه خورشید است.

پرجرم‌ترین و کوچکترین کوتوله سفید
تصویری خیالی از کوتوله سفید تازه کشف شده در کنار ماه که نشان می‌دهد اندازه آن حدوداً برابر با ماه است. جرم این کوتوله سفید 1.35 برابر خورشید است.

به گزارش اورانوس و به نقل از تک اکسپلوریست، این کوتوله سفید که به تازگی کشف شده کوچک‌ترین و متراکم‌ترین کوتوله سفیدی است که تاکنون کشف شده و ۱۳۰ سال نوری از زمین فاصله دارد. سن این کوتوله سفید حدود ۱۰۰ میلیون سال یا کمتر تخمین زده شده است.

اگرچه به نظر غیرمنطقی است اما کوتوله‌های کوچک‌تر جرم بیشتری دارند. علت آن ممکن است کمبود سوخت هسته‌ای باشد که ستاره‌های معمولی را در برابر گرانش حفظ می‌کند و اندازه‌ی آن‌ها توسط مکانیک کوانتوم تنظیم می‌شود.

این کوتوله سفید که کوچک‌ترین در نوع خود است ZTF J1901+1458 نام دارد و میدان مغناطیسی آن یک میلیارد برابر قوی‌تر از خورشید است و هر هفت دقیقه یک بار دور محور خود می‌چرخد.

ستاره‌های زیادی در آسمان دوتایی هستند و به دور یکدیگر می‌گردند. هر دو ستاره باهم پیر می‌شوند و جرم هرکدام که کمتر از 8 برابر جرم خورشید باشد، تبدیل به کوتوله سفید می‌شود.

این مطالعه جدید اطلاعاتی درباره‌ی مرحله‌ی بعدی ارائه می‌کند. دو ستاره‌ای که به کوتوله سفید تبدیل شده‌اند به دور یکدیگر می‌گردند، به صورت امواج گرانشی انرژی از دست می‌دهند و درنهایت با یکدیگر ادغام می‌شوند. اگر جرم ستاره‌های به قدر کافی زیاد باشد منفجر شده و به ابرنواختر تبدیل می‌شوند.

اما اگر جرم ستاره به قدر کافی نباشد کوتوله سفید متراکمی را تشکیل خواهد داد. فرآیند ادغام میدان مغناطیسی ستاره را تقویت و سرعت چرخش به دور خود را نسبت به ستاره اصلی بیشتر می‌کند.

به گفته‌ی ستاره‌شناسان کوتوله ادغام شده ممکن است به حدی پرجرم باشند که به ستاره نوترونی تبدیل شود. زیاد بودن جرم ادغام شده موجب رمبش مجدد جرم شده و ستاره نوترونی ایجاد می‌کند. ستاره نوترونی چنان پرجرم و چگال است که در هسته آن الکترونها توسط پروتونها ربوده می‌شوند و نوترون ایجاد می‌شود. چون فشار ناشی از الکترونها در خلاف نیروی گرانش نیرو وارد می‌کند، ستاره را پایدار نگه می‌دارد، وقتی که تعداد زیادی الکترون از هسته اتمها حذف شود، هسته ستاره فرو می‌رمبد.

محققان امیدوارند در آینده کوتوله‌های سفید دیگری نیز پیدا کنند.

 

منبع

درباره ی علی آزادگان

ستاره‌شناس آماتور، معلم نجوم، فیزیک‌دان، نویسنده و مترجم، عکاس و دانشجوی دکتری تخصصی اپتیک

مطلب پیشنهادی

کوتوله قهوه‌ای

کشف یکصد دنیای خنک در نزدیکی خورشید

شهروند-دانشمندها با کمک تلسکوپ کک در مائوناکیا هاوایی، تقریباً ۱۰۰ دنیای خنک را در نزدیکی …

دیدگاهتان را بنویسید