ستاره شناسان با کشف فراسیاره موسوم به MASCARA-2 b واقع در فاصله ۴۵۶ سال نوری از زمین دریافتهاند که جو این سیاره آنقدر داغ است که بخار فلزات در آن دیده میشود.
به گزارش ایسنا و به نقل از نیو اطلس (اصلاح و ویرایش از اورانوس)، این سیاره با نام MASCARA-2 b که در طی ۳.۵ روز به دور ستاره آبی موسوم به KELT-20 در صورت فلکی دجاجه میچرخد، غولی گازی به اصطلاح، “مشتری داغ” است که تقریباً اندازهاش دو برابر سیاره مشتری است.
این سیاره ۸ میلیون کیلومتر از ستاره میزبان خود فاصله دارد که همین امر موجب شده تا دمای جو آن به بیش از ۱۷۲۷ درجه سانتیگراد برسد.
مشتریهای داغ مورد توجه دانشمندان فضا هستند، زیرا نه تنها تا ۲۵ سال پیش ناشناخته بودند، بلکه حتی تصور نمیشد چنین سیارههایی وجود داشته باشند. پیش از کشف آنها، دیدگاه پذیرفته شده این بود که غولهای گازی مانند مشتری و زحل محدود به محدوده بیرونی و سردتر منظومههای سیارهای میشوند، در حالی که سیارههای کوچک و سنگی در محدوده داخلی و گرمتر این منظومهها متمرکز هستند.
کشف سیارههای فراخورشیدی (فراسیارات) توسط برنامههایی مانند مأموریت “کپلر”، ایدههای بسیاری درباره منظومههای سیارهای و شکل گیری آنها مطرح کرد. مشتریهای داغ یک نمونه از آنها هستند؛ غولهای گازی که بسیار نزدیک به ستاره میزبان خود قرار دارند و به اندازهای که باید، نمیدرخشند. با این حال، برای اخترشناسها بسیار مفید هستند.
“دبرا فیشر” پروفسور نجوم در دانشگاه ییل میگوید: مشتریهای داغ بهترین آزمایشگاه برای توسعه روشهای تجزیه و تحلیلی هستند که روزی برای جستجوی نشانههای زیستی در دنیاهایی که به طور بالقوه قابل سکونت انگاشته میشوند، استفاده خواهند شد.
EXPRES
این مطالعه متشکل از محققانی از دانشگاه ییل، رصدخانه ژنو، دانشگاه برن، دانشگاه فنی دانمارک بود که به هدایت توسعه طیف سنج بسیار دقیق (Extreme PREcision Spectrometer) EXPRES منجر شد و روی تلسکوپ 4.3 متری دیسکاوری در آریزونای آمریکا نصب شد. هدف این طیف سنج اساسا جستجوی فراسیارات با اندازه گیری چگونگی تأثیر مدار سیارههای دیده نشده بر حرکات ستاره میزبان خود است، اما همچنین میتواند در صورت عبور سیاره از مقابل خورشید خود، با جذب نور ستاره در طول موجهای خاص، جو آن را تحلیل کند.
این طیف سنج در مورد فراسیاره MASDARA-2 b نشان داد که جو فوق العاده داغ آن حاوی بخار آهن، منیزیم و کروم در مقادیر کم اما قابل ردیابی است. محققان میگویند که این کشف ممکن است به شناخت بیشتر در مورد ترکیب فراسیارات کمک کند و همچنین الگوهای گردش جوی آنها را روشن کند.
“فیشر” میگوید: کشف بخار فلزات در جو MASDARA-2 b یکی از اولین نتایج علمی هیجانانگیزی است که از “EXPRES” خواهیم دید و نتایج بیشتری نیز در راه است.
این یافتهها در مجله Astronomy and Astrophysics منتشر خواهد شد.