لحظه اسپاگتی‌شدن ستاره حول سیاه‌چاله

دانشمندان اخیرا توانستند لحظه اسپاگتی‌شدن ستاره را ثبت کنند که در آن ستاره‌ای در جریان‌های نازکی از گاز خرد و توسط سیاه‌چاله ابر سنگینی بلعیده می‌شود.

اسپاگتی ‌شدن ستاره سیاه‌چاله

به گزارش اورانوس و به نقل از ایسنا، اخیرا فیلم انفجار نور ستاره در حال سقوط در یک سیاه‌چاله ابر سنگین پس از خرد شدن در فرآیندی به نام اسپاگتی‌شدن (spaghettification) ثبت شده است.

اسپاگتی‌شدن فرایندی است که طی آن (در بعضی از تئوری ها) جسم در اثر سقوط در سیاهچاله توسط نیروهای گرانشی کشیده و از هم پاشیده می‌شود.

جرم سیاهچاله‌ها می‌توانند شکل ستاره‌ها را تا حدی تغییر دهند که ماده به صورت نخ درآید. برای مثال ماه، شکل اقیانوس‌های کره زمین را تغییر می دهد تا جزر و مد ایجاد کند.

این رشته کشیده شده از مواد در حالی که از خود نوری درخشان ساطع می‌کند به سمت افق رویداد سیاهچاله مکیده می‌شود.

محققان انگلیسی توانستند این شعله ور شدن ستاره را از فاصله ۲۱۵ میلیون سال نوری از زمین مشاهده کنند  و در زمان بسیار خوبی موفق به رصد شدند چرا که در آن زمان شاهد کل روند تخریب شدن بودند.

طی دوره‌ای شش ماهه، این روند تخریب و ساطع شدن نور که AT2019qiz نامیده شده، روشن‌تر شد زیرا مواد بیشتری توسط نیروهای گرانشی شدید سیاه‌چاله پیش از آنکه محو شوند به دام افتادند.

ثبت این رویداد که رویداد آشوب کشندی (Tidal Disruption Event) نام دارد به محققان کمک می‌کند تا سیاه‌چاله‌های ابر سنگین و تأثیر آنها را بر روی مواد اطراف بهتر درک کنند.

ایده سیاه‌چاله‌ای که ستاره نزدیک به خود را می‌بلعد به نظر می‌رسد علمی تخیلی باشد. اما این دقیقاً همان اتفاقی است که در رویداد آشوب کشندی رخ می‌دهد.

مت نیکول نویسنده این مقاله و ستاره‌شناس دانشگاه بیرمنگام گفت: توانستیم به طور دقیق بررسی کنیم وقتی ستاره‌ای توسط چنین هیولایی بلعیده شود، چه اتفاقی می‌افتد.

محققان طی این مطالعه از مشاهدات ثبت شده توسط تلسکوپ های بسیار بزرگ و تلسکوپ‌های فناوری جدید در شیلی و همچنین شبکه جهانی تلسکوپ رصدخانه لاس کامبرس و ماهواره نیل گرلس سوئیفت ناسا در مدار زمین استفاده کردند.

محققان توضیح دادند رویداد آشوب کشندی نه تنها نادر است بلکه مطالعه آن نیز دشوار است، زیرا در پی روند تخریب ستاره، ابری از غبار و آوار تشکیل می‌شود که سیاه‌چاله را از دید پنهان می‌کند.

سامانتا اوتس دیگر محقق مقاله از دانشگاه بیرمنگام گفت: وقتی سیاه‌چاله ستاره‌ای را می‌بلعد، ستاره انبوهی از مواد را به بیرون پرتاب می‌کند که مانع دید ما می‌شود و علت این امر نیز این است که انرژی ستاره هنگام بلعیدن مواد توسط سیاه‌چاله به بیرون منتشر می‌شود.

دکتر نیکول افزود: مشاهدات ما نشان داد که جرم این ستاره تقریباً برابر با خورشید ما است که تقریباً نیمی از آن را طی بلعیده شدن توسط سیاهچاله از دست داده است.

کِیت الکساندر نویسنده مقاله و اخترفیزیک‌دان از دانشگاه نورث وسترن ایلینوی توضیح داد: از آنجا که ما زود این فرایند را ثبت کردیم، در واقع توانستیم پرده گردوغبار و آوار و خروج مواد از سیاه‌چاله را ببینیم. سرعت مواد تا ۱۰ هزار کیلومتر در ثانیه است.

محققان برای اولین بار توانستند ارتباط مستقیم بین مواد جاری شده از ستاره و شعله‌های درخشان ساطع شده از آن هنگام بلعیده شدن در سیاه‌چاله را رصد و تأیید کنند.

یافته‌های این مطالعه در مجله Monthly Notices of the Royal Astronomical Society منتشر شده است.

 

منبع

درباره ی علی آزادگان

ستاره‌شناس آماتور، معلم نجوم، فیزیک‌دان، نویسنده و مترجم، عکاس و دانشجوی دکتری تخصصی اپتیک

مطلب پیشنهادی

سیاهچاله ساکت ابر ماژلان بزرگ

کشف سیاهچاله ساکت درست خارج از کهکشان راه شیری

وقتی ستاره‌ای پرجرم بمیرد چه اتفاقی می‌افتد؟ دانش متعارف (و شواهد رصدی) می‌گوید که فرو …

دیدگاهتان را بنویسید