تلسکوپ فضایی جیمز وب بالاخره توسط موشک آریان-۵ به فضا پرتاب شد تا عصر جدیدی در مطالعات نجومی آغاز شود.
به گزارش اورانوس، تلسکوپ فضایی شگفت انگیز جیمز وب امروز چهارم دی ماه ساعت ۱۵:۵۰ به وقت استاندارد ایران از پایگاه فضایی اروپا در گویان فرانسه به فضا پرتاب شد تا به سوی نقطه لاگرانژ ۲ رهسپار شود و ما را به نخستین روزهای تشکیل جهان نزدیکتر کند. این تلسکوپ در مدار خورشید و در فاصلهی ۱.۵ میلیون کیلومتری از زمین قرار خواهد گرفت.
پرتاب این تلسکوپ که ساخت آن در سال 1375 آغاز شده است بارها به تعویق افتاده است. جیمز وب ابتدا قرار بود در سال 1386 به فضا پرتاب شود اما پرتاب آن در سالهای اخیر بارها به تعویق افتاده است. این تلسکوپ اخیرا قرار بود در روز ۲۷ آذر به فضا پرتاب شود اما پرتاب آن به چهار روز بعد و روز اول دی موکول شد. این پرتاب نیز به دلیل بروز مشکل فنی لغو و در نهایت به روز جمعه سوم دی موکول شد. گرچه این بار نامساعد بودن شرایط جوی باعث به تاخیر افتادن این ماموریت شد. در نهایت تلسکوپ فضایی جیمز وب پس از تجربه چندین تعویق، امروز به فضا پرتاب شد.
تلسکوپ فضایی جیمز وب درون محفظهای در قسمت بالای موشک آریان ۵ قرار گرفته بود. آریان ۵ در روز پنجشنبه دوم دی بر روی سکوی پرتاب قرار گرفت و سوخترسانی به آن حدود چهار ساعت پیش از پرتاب آغاز شد. موشک آریان ۵ با ۱۷۵ تن سوخت پر شد که ۱۵۰ تن از آن اکسیژن مایع و ۲۵ تن از آن هیدروژن مایع بود. ۱۵ تن سوخت دیگر نیز به بخش بالایی موشک منتقل شد و سوخترسانی حدود یک ساعت و ۲۲ دقیقه پیش از پرتاب به اتمام رسید.
اکنون این تلسکوپ سفر یک ماهه خود را به سمت مداری حول نقطه لاگرانژ ۲ آغاز کرده است. نیروی پیشرانش موشک تا ۲۶ دقیقه پس از پرتاب ادامه داشت و سپس دومین مرحله موشک جدا شد. تلسکوپ از موشک آریان۵ جدا شده و پس از چند دقیقه صفحات خورشیدی تلسکوپ باز میشود تا جیمز وب به جای استفاده از باتری، از نیروی خورشیدی استفاده کند. وب به سرعت امکان چرخش خود را به دست میگیرد و در فضا به پرواز در میآید. اگرچه باز شدن صفحات خورشیدی فرآیند سادهای است اما اهمیت زیادی دارد. این صفحات تامین کننده نیروی تمامی تجهیزات تلسکوپ هستند. با گذشت سه روز از پرتاب صفحههای محافظ خورشیدی وب باز میشوند.
این محافظهای خورشیدی از پنج لایه فیلم پلی آمید کپتون تشکیل شدهاند و به خوبی نور خورشید و پرتوهای خطرناک را متوقف میکنند به طوری که دما در سمت رو به خورشید این محافظ حدود 85 درجه سانتیگراد و در سمت تاریک که تلسکوپ آنجا قرار دارد تا 233- درجه سانتیگراد میرسد. این محافظ از آینهی بزرگ جیمزوب با روکش طلا محافظت میکنند.
آینههای جیمز وب به گونهای طراحی شدهاند که به صورت تا شده درون آریان ۵ قرار گرفتهاند. این آینهها برای کار در طیف فروسرخ طراحی شدهاند و به رصد دورترین اجرام آسمانی در دل فضا میپردازند.
از سایر ابزار علمی بسیار پیشرفته جیمز وب میتوان به ابزار مادون قرمز متوسط برای تهیه تصاویر شبیه هابل از کهکشانها، دنبالهدارها و اجرام آسمانی پرجرم که توسط مجموعهای اروپا آماده شده است، اشاره کرد. دوربین فیلتردار مجهز به حسگرهای دقیق FGS-TFI برای تصاویر با وضوح بالا از سایر اجرام آسمانی نیز توسط آژانس فضایی کانادا ساخته و سه سال پیش در اختیار ناسا قرار گرفته است. تلسکوپ جیمز وب به افتخار جیمز وب که از سال 1340 تا 1347 به عنوان مدیرناسا مشغول به کار بوده و نقش مهمی در پیشبرد برنامه فضایی آپولو داشته، نامگذاری شده است.
پس از رسیدن تلسکوپ جیمز وب به مدار مورد نظر، شش ماه صرف آمادهسازی و خنک شدن این تلسکوپ خواهد شد و جیمز وب پس از شش ماه اولین دادهها را به زمین خواهد فرستاد.
