عکاسی از اعماق آسمان امروزه به شکل شگفت‌آوری ساده است. عکاسی نجومی با مجهز بودن به دوربین DSLR یا بی‌آینه (Mirrorless) بر روی ردیاب ستارهای که روی سه‌پایه مستقر شده، حتی برای عکاسان نجومی تازه‌کار هم آسان است و می‌توانند عکس‌هایی عالی از خوشه‌های ستارهای، سحابی‌ها، کهکشان‌ها و دیگر اجرام اعماق آسمان بگیرند.
این موضوع با سپاس از طراحی نسل نوین پایه‌های اِستوایی برای دوربینهای عکاسی به جای تلسکوپ‌ها میسر شده. این پایه‌ها بر روی سه‌پایه عکاسی نصب می‌شوند و ارزان و قابل حمل هستند.
اکنون بر این مجموعه مروری می‌کنیم.
دوربین
دوربین مورد نیاز از نوع DSLR یا بی‌آینه است.
از آنجایی که اجرام اعماق آسمان کم نورند، برای عکاسی از آنها باید شاتر دوربین تا 90 ثانیه گشوده باشد تا حداکثر نور ممکن به حسگر دیجیتال دوربین برسد.
به سرگوی (ball-head) 38 میلیمتری هم نیاز دارید تا دوربین را به طرف جرم مورد نظرتان نشانه بروید زیرا ردیاب ستارهای در جای خود ثابت است.
ردیاب ستارهای
سرعت چرخش زمین حدود 1600 کیلومتر در ساعت است که مقدار زیادی است. و چون زمان نوردهی عکسهایمان زیاد است، دوربین باید هماهنگ با ستاره‌های آسمان حرکت کند تا ستاره‌های نقطه‌ای به صورت خط در عکس نیافتند.
برای این کار به پایه استوایی کوچکی مانند EQ3 نیاز دارید. یا ردیاب سبکی مانند Sky-Watcher Star Adventurer یا iOptron SkyTracker .
اینها پایه‌های استوایی ساده موتورداری هستند که حمل و نقل ساده‌ای دارند و قطبی کردن آنها ساده است.
بهتر است که از پایه‌های سمت-ارتفاعی پرهیز کنید زیرا آنها حرکت یکنواخت ندارند.
این ردیابها بین سه‌پایه و دوربین قرار می‌گیرند و قبل از استفاده باید آنها را قطبی کنید تا به سمت ستاره قطبی باشند.
لنز
با ردیابهای نسبتا ساده و پایه‌ای‌تر می‌توانید از لنزهای واید و متوسط استفاده کنید.
لنزی که استفاده می‌کنید در بزرگنمایی عکسی که می‌گیرید موثر است. این بزرگنمایی بر روی میزان محو شدن عکس نهایی تاثیر می‌گذارد. از لنزهای واید برای نوردهی‌های طولانی‌تری نسبت به لنزهای تله می‌توان استفاده کرد. در لنزهای واید ستاره‌ها مدت طولانی‌تری به صورت نقطه‌ای می‌مانند.
ردیابهایی که ذکر کردیم تا لنزهای با فاصله کانونی 600 میلیمتر را می‌توانند پشتیبانی کنند.
هدف‌گیری ستاره‌ها
سه هدف رایج برای تازه‌کارها عبارتند از خوشه “X و H” در صورت فلکی برساوش (NGC 869 & NGC 884)، سحابی جبار (M42) و کهکشان آندرومدا (M31).
ردیابهای ستارهای همه‌کاره دارای نرم‌افزار خودراهنما (Autoguid) سرخود نیستند، هرچند می‌توانید به پایه‌های EQ3 خودراهنما اضافه کنید.
البته موضوع خیلی مهمی نیست زیرا اغلب افراد به سراغ اجرامی می‌روند که آنها را می‌شناسند و خودشان می‌توانند آن را پیدا کنند.
ساده‌ترین روش برای اینکه با ساعتها پردازش بعد از عکاسی درگیر نشوید این است که یک عکس با زمان نوردهی طولانی از جرم هدفتان بگیرید.
با زمان نوردهی 90 ثانیه امتحان کنید.
عکاسی نجومی با استفاده از ردیاب ستارهای امکان افزایش زمان نوردهی را میسر می‌کند.
مقالات مقدماتی درباره عکاسی نجومی از آسمان شب:
- عکاسی با دوربین تلفن همراه
- عکاسی نجومی و آسمان شب؛ مقدمات
- چطور از آسمان شب عکس بگیریم
- مقدمات عکاسی نجومی، چطور عکس رد ستارهای بگیریم
- عکاسی نجومی از مناظر شبانه
در این ردیابها با لنز 600 میلیمتری حداکثر زمانی که ستاره‌ها به خط تبدیل نشوند 90 ثانیه است. اما این مدت برای اغلب اجرام اعماق آسمان کافی است. به خصوص که در دوربینهای جدید امکان افزایش حساسیت نیز وجود دارد.
با تنظیمهای مختلف عکس بگیرید. مخصوصا با ترازهای سفیدی (White Balance) متفاوت تا بدستتان بیاید که برای هر هدف و لنز چه تنظیمی بهتر است.
وقتی که با تجربه تر شدید ممکن است بخواهید سراغ نوردهی های طولانی تر بروید و عکسهایتان را برای افزایش کنتراست پشته (Stack) کنید. برای اینکار باید از ردیابهای گرانقیمت‌تر و پیچیده‌تر استفاده کنید.
اما با همین مجموعه‌ای که اینجا معرفی کردیم می‌توانید عکس‌های تحسین‌برانگیزی بگیرید.
اصول گرفتن اولین عکس از خوشه ستارهای، سحابی یا کهکشان
شرایط و موقعیت
طبیعتا برای عکاسی نجومی به آسمانی تاریک و صاف نیاز است. اما علاوه بر این بینش (Seeing) خوب (متلاطم نبودن جو)، شفافیت (نبودن رطوبت و غبار در هوا که معمولا بعد از بارش‌های سنگین برقرار می‌شود) هم لازم است.
شرایط مناسب جوی کیفیت عکس را بسیار بهبود می‌بخشند.
آماده شدن
لازم است که دوربین‌تان را فوکوس کنید و ردیابتان را قطبی کنید.
محل فوکوس بی‌نهایت را می‌توانید با کمک اتوفوکوس دوربین قبل از تاریک شدن بر روی جایی که خیلی دور باشد بدست آورید. از نمای زنده (Live View) هم می‌توانید برای تماشا و زوم کردن روی سوژه دوردست کمک بگیرید.
برای قطبی کردن ردیاب هم از پلارسکوپ سرخود آن با کمک دفترچه راهنما استفاده کنید.
قبل از آن با کمک ترازی که روی ردیاب نصب شده از تراز بودن سه‌پایه اطمینان حاصل کنید. اگر سه‌پایه تراز نباشد ردیاب لحظاتی بعد از روشن شدن از قطبی بودن خارج خواهد شد.
پلارسکوپ را به سمت ستاره قطبی نشانه بروید. مکان دقیقه ستاره قطبی در داخل پلارسکوپ به عرض جغرافیایی و ساعت بستگی دارد. با کمک برنامک‌هایی مانند Astro-Physics PolarAlign یا Polar Scope Align می‌توانید این کار را راحتتر انجام دهید.
وقتی کار قطبی کردن تمام شد ردیاب را محکم ثابت ببنیدید.
اکنون می‌توانید دوربین را به سمت هر جرم اعماق آسمان نشانه بروید.
تنظیمهای دوربین
همه عکاسی ایجاد تعادل بین سه عامل است. گشودگی (دیافراگم) که مقدار نور ورودی به حسگر دوربین را تعیین می‌کند. حساسیت (ISO) که حساسیت حسگر را تعیین می کند. سرعت شاتر یا زمان نوردهی که تعیین می‌کند چه مدتی نور به حسگر دوربین برسد.
برای شروع از گشوده‌ترین حالت ممکن گشودگی (دیافراگم) استفاده کنید. این عدد برای لنزهای زوم ممکن است 4.5 و برای لنزهای واید 2.8 باشد. برای عکاسی معمول روزانه از ISO 100 استفاده می‌شود اما برای عکاسی نجومی از ISO 800 یا حتی 1600 و 3200 (بسته به اینکه دوربین‌تان چقدر امکانات دارد) استفاده کنید.
زمان نوردهی را با 30 ثانیه شروع کنید و با بهتر شدن کارتان افزایش دهید.
عکاسی نجومی با استفاده از ردیاب ستارهای امکان افزایش زمان نوردهی را میسر می‌کند.
تنظیمات دوربین هرچه که باشد بهتر است با لمس دکمه‌ی گرفتنِ عکس، موجب لرزش دوربین نشوید. بنابراین از ریموت کنترل (سیمی یا بی‌سیم) استفاده کنید.
گرفتن عکس
برای اجرامی مانند NGC869، NGC 884، M42 و M31 از تنظیمهای مختلفی استفاده کنید و ببینید کدام نتیجه بهتری می‌دهد.
اگر از لنز واید استفاده می‌کنید می‌توانید به نوردهی طولانی راه‌شیری در اواخر بهار و تابستان بپردازید.
هرطور که عکاسی می‌کنید، عکسهایتان را به صورت خام (Raw) ذخیره کنید تا بعدا بتوانید با استفاده از برنامه‌های ویرایش عکس مانند فتوشاپ یا کورل آنها را ویرایش کنید.
