دانشمندان ناسا در جو تایتان مولکول عجیبی را یافتهاند که هرگز در جو دیگری پیدا نشده. در واقع شیمیدانهای زیادی حتی نامش را نشنیدهاند یا نمیدانند که آن را چطور تلفظ کنند. سایکلوپروپنیلیدن (cyclopropenylidene, C3H2) . دانشمندان میگویند که این مولکول ساده کربنی ممکن است پیشمادهای برای ترکیبات پیچیدهتری باشد که حیات احتمالی در تایتان را تغذیه میکند.
به گزارش اورانوس و به نقل از ناسا، محققان این مولکول عجیبی در تایتان را با استفاده از تلسکوپ رادیویی آلما ALMA در شمال شیلی کشف کردهاند. کانر نیکسون، دانشمند سیارهشناس گودارد ناسا در اینباره میگوید: وقتی متوجه شدم که سایکلوپروپنیلیدن پیدا کردهام، پیش خودم گفتم این خیلی غیر منتظره است. یافتههای او و گروهش 24 مهر ماه در Astronomical Journal منتشر شد.
هرچند دانشمندان این مولکول را قسمتهای مختلف کهکشان پیدا کردهاند، اما یافتن آن در جو غیر منتظره بود. زیرا سایکلوپروپنیلیدن به راحتی با مولکولهای دیگری اطرافش ترکیب شده و گونههای جدید میسازد. اخترشناسها C3H2 را فقط در ابرهای غبار و گازی که مابین منظومههای ستارهای معلق هستند پیدا کردهاند. به بیان دیگر، مناطقی که آنقدر سرد هستند و مواد در آنها پراکنده است که واکنشهای شیمیایی آنجا رخ نمیدهند.
اما جوهای چگالی مانند تایتان، معدن واکنشهای شیمیایی هستند. دانشمندان به همین دلیل به این قمر زحل علاقمند شدهاند و ماموریت سنجاقک (Dragonfly) ناسا را برایش طراحی کردهاند. گروه نیکسون موفق به شناسایی مقدار جزئی سایکلوپروپنیلیدن شدند زیرا به لایههایی بالایی جو تایتان نگاه میکردند و در آنجا گازهای دیگر کمی وجود دارند تا با سایکلوپروپنیلیدن واکنش انجام دهند. دانشمندان هنوز نمیدانند چرا سایکلوپروپنیلیدن در جوهای دیگر مشاهده نشده است. به گفته نیکسون: تایتان در منظومه شمسی بیهمتاست. تایتان ثابت کرده که گنجینهای از مولکولهای جدید است.
تایتان بزرگترین قمر از میان 62 قمر زحل است. این قمر از جهات بسیاری جذاب است زیرا از جهات مختلفی شبیه زمین است. برخلاف اکثر قمرهای منظومه شمسی (حدود 200 قمر)، تایتان جو ضخیمی دارد که چهار برابر از جو زمین چگالتر است. علاوه بر این دارای ابر، باران، دریاچه، رودخانه و حتی اقیانوسی زیرسطحی از آبنمک است.
جو تایتان مانند زمین اکثرا از نیتروژن تشکیل شده و مقداری هم متان دارد. وقتی مولکولهای متان و نیتروژن در اثر تابش خورشید میشکنندگشترهای از مواد شیمی آلی را ایجاد میکنند که موجب شده تایتان در صدر فهرست هدفهای ناسا قرار بگیرد. آنها مایلند بدانند که آیای تایتان قابل سکونت است؟ چه ترکیباتی از جو به روی سطح تایتان میریزید و آیا این مواد از پوسته یخی میگذرند و به اقیانوس زیر آن میرسند؟ زیرا به نظر محل قابل سکونت این قمر اقیانوس زیرسطحی آن است.
این مولکول حلقه بسته دومین از این نوع بعد از بنزن است که در جو تایتان کشف شده. اهمیت این نوع مولکولها در آنجاست که ستون فقرات هسته سلولهای DNA و RNA هستند.