امارات متحده عربی به مناسبت پنجاهمین سالگرد تاسیس خود فضاپیمای الامل (امید) را به سوی مریخ پرتاب کرد. این فضاپیما با همکاری ایالات متحده به ثمر رسید و توسط ژاپن به فضا پرتاب شد.
الامل از سوی امارات اولین فضاپیمای عربی لقب گرفته. این فضاپیما ابعادی معادل 2.9 در 2.37 متر و 1350 کیلوگرم وزن دارد. دو پنل خورشیدی تاشوی آن 600 وات انرژی مورد نیاز فضاپیما را تامین میکنند. هزینه پروژه از سوی اماراتیها حدود 200 میلیون دلار (بدون هزینههای کنترل و ارتباط) بیان شده که 90 میلیون دلار آن فقط به ژاپنیها برای پرتاب الامل پرداخت شده.
این فضاپیما حدود 7 ماه در راه خواهد بود تا در اواخر بهمن 1399 به مریخ برسد. پس از قرار گیری در مدار و طی کردن آزومنهای مورد نیاز از اردیبهشت 1400 به فعالیت و بررسی مریخ خواهد پرداخت. الامل سه ابزار همراه خود دارد. یکی دوربینی با توان تفکیک بالا در طیف مرئی و ماورا بنفش است. ابزارهای دیگر طیفسنجهای ماورابنفش و فروسرخ هستند. الامل را میتوان به نوعی اولین ماهواره هواشناسی مریخ دانست. این فضاپیما به بررسی جو مریخ میپردازد تا به سوالاتی درمورد آبوهوای به شدت متغیر مریخ و از دست دادن هیدروژن و اکسیژن جو پاسخ دهد.
درباره این فضاپیما اطلاعات زیادی به جز آنچه که در اغلب رسانههای اصلی به صورتی بسیار شبیه به هم منتشر شده وجود ندارد. تاکید بر ساخت این فضاپیما توسط جوانان (به ویژه زنان) اماراتی بسیار چشمگیر است. اما در نوشتههای بعضی از نویسندگان آمریکایی میتوان اعتراض آنها به اماراتی معرفی شدن پروژه را مشاهده کرد. به نظر طبق عادت همیشگی اماراتیها، صورتحسابها توسط آنها پرداخت شده و طراحی و ساخت و البته پرتاب توسط دیگر کشورهای همکار پروژه انجام شده. مهندسان جوان اماراتی که همهجا به آنها اشاره شده بیشتر به عنوان دانشجو در این پروژهها همکاری کردهاند.
همانطور که رابرت زیمرمن در سایتش نوشته، طراحی و ساخت الامل توسط آزمایشگاه فیزیک جو و فضا در دانشگاه کلورادو (Laboratory for Atmospheric and Space Physics at the University of Colorado) انجام شده. البته این موضوع را در وبسایت رسمی دانشگاه کلورادو هم میتوان خواند.
ابزارهای اندازهگیری الامل هم از همین روش پیروی میکنند. مثلا طیفسنج فروسرخ که Emirates Mars Infrared Spectrometer (EMIRS) یا “طیفسنج فروسرخ مریخ اماراتی” نام دارد توسط فیلیپ کریستینسن از دانشگاه ایالتی آریزونا همراه با کریستوفر ادواردز از دانشگاه آریزونای شمالی توسعه داده شده. این ابزار برای اندازهگیری دما، یخ، بخار آب و غبار در جو مریخ به کار خواهد رفت.
پس از کامل شده ساخت فضاپیمای مریخ امارات در دانشگاه کلورادو، از تیر ماه 1398 الامل تحت آزمایشهای مختلف در ایلات متحده قرار گرفت. این آزمایشات در دی ماه 1398 پایان یافت و فضاپیما به دبی فرستاده شد تا مورد آزمایشهای دیگری هم قرار بگیرد (یا شاید عکسهای یادگاری)!
مرحله بعدی سفر الامل به ژاپن بود که به دلیل شیوع کووید-19 زودتر انجام شد. در اوایل اردیبهشت فضاپیما به ژاپن رسید تا برای پرتاب آماده شود.
پرتاب فضاپیمای مریخ امارات توسط ماهوارهبر H-2A میتسوبیشی از تانگشیمای ژاپن در 29 تیر 1399 با موفقیت انجام شد. این ماهوارهبر سابقه بسیار خوبی در پرتاب موفق دارد که درصد موفق آن را به 97 درصد رسانده. البته از شرکای این موشک میتوان به ATK آمریکایی اشاره کرد که در زمینه پرتابگرها بسیار شناخته شده است.
سال گذشته هم امارات اقدام به فرستادن اولین فضانورد خود به ایستگاه فضایی بینالمللی کرده بود. هزاع المنصوری در 3 مهر 1398 توسط پرتابگر سایوز به ایستگاه فضایی بینالمللی رفت و پس از 8 روز به زمین بازگشت. حدود یک سال قبل از این پرتاب روسکاسموس اعلام کرده بود که صندلی خالی در فضاپیمای سایوز وجود دارد و برای پر کردن آن مشغول رایزنی است. احتمال میرفت که توسط فردی اماراتی یا بحرینی یا هر دو این صندلی(ها) پر شود. که بالاخره فضانورد اماراتی مفتخر به این سفر شد. هزینهای که روسها از توریستهای فضایی برای رفتن به ایستگاه فضایی بینالمللی میگیرند حدود 52 میلیون دلار است. از آمریکاییها هم حدود 80 میلیون دلار میگیرند. اما درباره هزینه ارسال هزاع المنصوری رقمی منتشر نشده است. او را میتوان ادامه دهنده صفی دراز از فضانوردان بلغارستان، ویتنام، کوبا، مغولستان، رومانی، عربستان سعودی، سوریه، افغانستان و … دانست که توسط سازمانهای فضایی آمریکا و شوروی به فضا فرستاده شدهاند.
