آلودگی نوری ، انواع و راه‌های مبارزه با آن

شب‌های ما درخشان‌تر می‌شوند و زمین هزینه آن را می‌پردازد. چراغ‌های الکتریکی انقلابی در زندگی ما ایجاد کرده‌اند، اما با افزایش روشنایی، نادیده گرفتن عوارض آن بر روی حیات وحش و سلامتی انسان دشوارتر می‌شود. در این مقاله نگاهی به مفهوم آلودگی نوری، انواع آلودگی نوری و راههای مبارزه با آن می‌پردازیم.

البته این مقاله و عکس‌هایش برای خواننده و محیط آمریکایی نوشته شده که البته برای ما هم مفید و آموزنده خواهد بود. شاید در بعضی موارد وضعیت ایران بهتر باشد ولی حقیقت این است که ما در ایران با سرعت بسیار زیادی به سوی آلودگی نوری شدیدتری حرکت می‌کنیم. اگر قبل از اینکه به جایی که بقیه کشورها هستند برسیم، قوانینی برای مبارزه با آلودگی نوری وضع کنیم، از هدر رفت میزان زیادی سرمایه و انرژی جلوگیری خواهد شد.

• کم نشده آلودگی تهران در روزهای کرونا
• تعیین حد قدری بصری
• راهنمای تعیین میزان تاریکی آسمان

در شبی صاف در سال 1994، زلزله‌ای در شهر لس‌آنجلس غوغا کرد و باعث قطع برق در شهر درست قبل از سپیده‌دم شد. همه وحشت‌زده از خواب پریدند، برخی از ساکنان که به خارج از خانه پناه برده بودند با مراکز اورژانس مختلف و رصدخانه شهر تماس گرفتند تا ابری مرموز را در آسمان گزارش دهند.

معلوم شد که آن شیئ عجیب و غریب نوار راه شیری، کهکشان اقامت‌گاه خودمان است که مدتها توسط چراغهای شهر از دیده پنهان مانده بود.

بی‌شک، لامپ تغییرشکل‌دهنده‌ترین اختراعی است که بشر به این سیاره معرفی کرده است. با زدن کلید یا فشار دادن دکمه‌ای، می‌توانیم حجابی را که به طور طبیعی زندگی ما را هر شب دربرمی‌گیرد، عقب برانیم. امروزه، مدتها پس از غروب خورشید هنوز کار می‌کنیم. تا ساعتها بعد از غروب بیرون تفریح می‌کنیم. بعد از تاریکی هوا با خیال راحت‌تری در خیابان‌های شهر پرسه می‌زنیم.

چپ : سنجش‌گر کیفیت آسمان، روشنایی شبانه را در مرکز شهر لس آنجلس اندازه‌گیری می‌کند. نتایج کمتر از 20 نشانگر آسمان آلوده به نور است. محقق کریستوفر کیبا گمان می‌کند که اینگونه اندازه‌گیری‌های زمینی، دقیق‌تر از ارزیابی‌های ماهواره‌ای هستند که در حال حاضر نمی‌توانند طول‌موج‌های خاصی از نور را تشخیص دهند.

راست : در بالای تپه ای مشرف به لس آنجلس، آسمان رصدخانه گریفیث از نور پوشیده شده است. ستاره‌شناسان تنها کسانی نیستند که از اثرات آلودگی نوری رنج می برند، تأثیرات مضر در لاک‌پشت‌های دریایی، پرندگان، خفاش‌ها، مرجان‌ها و ده‌ها گونه دیگر ثبت شده است.

اما اگر لامپ‌ها جنبه‌ای تاریک دارند، به این دلیل است که شب را از ما دزدیده‌اند. نور اضافه‌ای که به محیط اطراف خود می‌افشانیم، با آسیب رساندن به حیواناتی که چرخه زندگی آنها به تاریکی بستگی دارد، اکوسیستم‌ها را به خطر می‌اندازد. ما با تغییر دوره‌های بیوشیمیایی که به طور معمول با سطح نور طبیعی کاهش و افزایش می‌یابند، خود را به خطر می‌اندازیم. در واقع می‌توان گفت، ارتباط خود را با آسمان شب، پرده منقشی که اجداد ما داستان‌های پرستاره خود را در آن می‌بافتند، کاشت و برداشت محصولات خود را با اتکا به آن به موقع انجام می‌دادند و قوانین فیزیکی حاکم بر کیهان را از دست داده‌ایم.

آماندا گورملی از انجمن بین المللی آسمان تاریک مستقر در توسان می‌گوید: ناپدید شدن آسمان شب، با دنیای ما که در آن همه‌چیز می‌خواهد سریعتر انجام شود گره خورده. چیزی حیاتی را از دست می‌دهیم. وقتی دسترسی به آسمان شب را از دست می‌دهیم، بخشی از وجود خود را از دست می‌دهیم. این احساس سکون و هیبت که باید هر شب روی سرمان باشد را از دست می‌دهیم.

اکنون که عواقب ناشی از آلودگی نوری به آهستگی از گوشه و کنار بیرون می‌زنند و مورد توجه واقع می‌شود شهرها، سازمان‌های نظارتی و گروه‌های حفاظتی در حال جستجوی راه حل هستند. و در برخی مناطق، پیشرفت‌های قابل ملاحظه‌ای در حال انجام است که توسط موج جدیدی از لامپ‌های ارزان‌تر و کم‌مصرف بوجود آمده است.

راست: چراغ های خیابان برای روشنایی خیابان زیرشان در نظر گرفته شده‌اند، اما نور آنها اغلب جهتگیری نامناسبی دارد و باعث روشنایی نامطلوب و افزایش آلودگی نوری می شود.

چپ: در نزدیکی شهرهای پرنور مانند لاس وگاس، ردپای آلودگی نور مصنوعی در سمت‌الراس آسمان، می‌تواند از مرکز شهر تا فاصله 65 کیلومتری باقی بماند.

آلودگی نوری که در تصاویر ماهواره‌ای نشان داده می‌شود به احتمال زیاد کم‌نمایی می‌شود زیرا ماهواره‌های فعلی نمی‌توانند تابندگی‌های نورهای سفید و آبی را تشخیص دهند.

پنهان شدن در نور

انجمن بین المللی آسمان تاریک، آلودگی نوری را به عنوان “استفاده نامناسب یا بیش از حد از نور مصنوعی” تعریف می‌کند. این آلودگی می‌تواند صورتهای مختلفی داشته باشد.

1. خیرگی (Glare) یا روشنایی بیش از حد.
2. آسمان‌تاب (Sky glow) که آسمان شب را در مناطق شهری از دیده پنهان می‌کند.
3. تعدی نوری (Light trespass) یا نوری سرگردان که به جایی می‌تابد که آنجا نیازی به آن نور نیست.
4. دسته‌های نور درهم‌ریخته یا گیج کننده از منابع درخشان نور.

اگرچه ممکن است آلودگی نوری مانند نشت مواد شیمیایی بلافاصله سمی نباشد، اما اکنون یکی از مزمن‌ترین اختلالات محیطی روی زمین است. در سال 2016 دانشمندان تخمین زدند که 99 درصد اقلیم ایالات متحده و اروپا مقداری از آلودگی نوری را تجربه می‌کنند. براساس مشاهدات ماهواره Suomi NPP ، یک سوم انسانها نمی‌توانند راه شیری را ببیند، از جمله تقریباً 80 درصد آمریکای شمالی. مطالعه دیگری از سال 2017 نشان می‌دهد که در سراسر جهان، آلودگی نوری بین سال‌های 2012 تا 2016 تقریباً سالیانه دو درصد افزایش یافته است. ممکن است به نظر زیاد زیاد نرسد، اما این درصدها مرکب استو هر سال بر روی قبلی افزوده می‌شود.

کریستوفر کیبا از مرکز تحقیقات علوم زیستی آلمان می‌گوید: فکر می‌کنید که سازمان‌های زیست محیطی بسیار به آلودگی نوری توجه دارند، زیرا این نوع آلودگی کاملا بی‌مصرف است. اینجاست که می‌توانید مصرف انرژی را کاهش دهید و اساساً ضرری برای کسی نداشته باشد.

برای چراغ‌های داخلی، تعویض لامپ‌ها با لامپ‌های جدید اغلب موجب صرفه جویی در مصرف انرژی بوده است، زیرا صاحبان خانه‌ها از لامپ‌های رشته‌ای معمولی به سوی جایگزین‌های ارزان‌تر و پرنورتر مانند لامپ‌های کم مصرف (CFL) حرکت می‌کنند. در حال حاضر، دیودهای ساطع‌کننده نور یا ال‌ئی‌دی ها انقلابی در نورپردازی داخلی و خارجی ایجاد کرده‌اند که می‌تواند باعث کاهش چشمگیر مصرف انرژی برای مصرف‌کنندگان منفرد و کل شهرها شود. شهر لس آنجلس اخیراً با جایگزینی بیش از 150،000 چراغ خیابان با ال‌ئی‌دی، سالانه تقریباً 8 میلیون دلار صرفه جویی کرد، که معادل بیش از 60 درصد هزینه‌های انرژی شهر است.

اما گرچه ال‌ئی‌دی‌ها نسبت به گزینه‌های قبلی ارزان‌ترند، اما هزینه‌های پنهانی هم دارند. مردم تمایل دارند بیش از حد از آنها استفاده کنند و مناطق را بیش از حد روشن کنند. بدون محافظ مناسب، این لامپ‌های بسیار درخشان، مقدار زیادی نور اضافی را به تمام جهات می‌اندازند. علاوه بر این، ال‌ئی‌دی‌های سفیدِ ارزان قیمتی که اغلب در چراغ‌های خیابان به کار می‌روند، طول‌موج‌هایی از نور آبی منتشر می‌کنند که در جو باز می‌تابند و به طور بالقوه باعث افزایش آسمان‌تاب می‌شوند. همچنین می‌دانیم که این طول‌موج‌های آبی به طور چشمگیری بیش از نورهای ساطع شده در سایر قسمت‌های طیف نور، حیوانات (ازجمله انسان) را تحت تأثیر قرار می‌دهند.

مقایسه لامپ‌ها

دیودهای ساطع کننده نور یا ال‌ئی‌دی‌ها موهبتی برای صرفه‌جویی در مصرف انرژی و هزینه‌ها بوده‌اند. اما نورهای آبی-سفید که امروزه بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند در دمایی نور می‌تابند که می‌تواند آلودگی نوری را افزایش داده و بر سلامت انسان تأثیر بگذارد. پیشرفت در فناوری ال‌ئی‌دی باعث شده لامپهای با درجه حرارت پایین مقرون به صرفه و عملی شوند.

متأسفانه، اندازه‌گیری تأثیر واقعی ال‌ئی‌دی‌ها توسط ماهواره‌ها بسیار مشکل است، زیرا بیشتر ماهواره‌های رصدگر زمین به آن بخش از طول‌موج‌های نور حساس نیستند. در مطالعه‌ای که کیبا در سال 2017 انجام داده و متکی به ماهواره‌های حاضر در مدار زمین بوده، به نظر می‌رسید که آلودگی نوری در ایالات متحده کم و بیش ثابت است. کیبا مظنون است که آسمان ما در حال روشن شدن است، و او ثابت ماندن ظاهری آلودگی نوری را به ماهواره‌هایی نسبت می‌دهد که ال‌ئی‌دی های آبی-سفید را نمی‌بینند.

او و دیگران می‌گویند که ال‌ئی‌دی‌های کم نورتر، گرم‌تر و محافظت‌شده (دارای پوشش مناسب که نور را به همه جهت‌ها نتاباند) می‌توانند برای آسمان تاریک و هزینه‌های انرژی بسیار مفید باشند.

جان بارانتین، ستاره‌شناس و همچنین عضو انجمن بین‌المللی آسمان تاریک می‌گوید : استفاده صحیح از ال‌ئی‌دی‌ها می‌تواند سیاره زمین را از نظر مهار آلودگی نوری نجات دهند. اما استفاده از روی بی‌مبالاتی، می‌تواند ویرانگر باشد.

تأثیر مهلک

صبحی پاییزی در سال 1990، درست پس از طلوع آفتاب، مایکل مسور در منطقه مالی تورنتو و در خیابان‌های مابین بلندترین و درخشان‌ترین ساختمان‌های شهر قدم زد. این برای مسور روالی کاملاً عادی بود، او اغلب ساعات سپیده‌دم خود را برای جمع‌آوری و فهرست‌نویسی از تلفات شب قبل و تلاش برای نجات و توان‌بخشی مجروحان سپری می‌کند.

وی به یاد می‌آورد: به هر كجا كه نگاه می‌كردم، فقط اجسادی در سراسر پیاده‌روها افتاده بودند.

مانند بسیاری از شهرها، چراغ‌های شبانه تورنتو دائماً برای پرندگان مرگبار است. پرندگان در اثر تابش خیره کننده کور می‌شوند یا فریب نورهای مصنوعی را می‌خورند. این پرندگانِ گمراه شده، به درون پنجره‌های درخشان پرواز می‌کنند یا به ساختمان‌ها برخورد می‌کنند، و گاهی ده‌ها متر پایینتر روی سنگ‌فرش فرو می‌افتند.

مسور كه برنامه غیرانتفاعی “آگاهی از نور مرگبار” (Fatal Light Awarness Program – FLAP) را بنیان‌گذاشته، تخمین می‌زند كه ساختمان‌های تورنتو سالانه دهها هزار پرنده را می‌کشد. گنجشک‌ها، مرغ‌های تنورساز، جونکوها، سازونشین‌ها، سسکیان و تاجی‌ها فقط برخی از گونه‌های لیست تلفات هستند. بخشی از این مرگ و میرها در طول روز اتفاق می‌افتد، اما نور مصنوعی، شب را هم مرگبار می‌کند و اثر آن می‌تواند به طرز شگفت‌انگیزی سخت باشد. در گشت سحر مسور در دهه 90 ، او متوجه مرغ‌های دریایی شد که جنازه پرندگان را با خود می‌برند.

او می گوید: جای تعجب نیست كه مردم نمی‌دانند که این مسئله مهم است. وقتی مردم به محل کار خود می‌آیند، جنازه همه پرندگان جمع شده‌اند.

امروز ، داوطلبان FLAP هنوز در آن منطقه مالی شهر گشت می‌زنند، اطلاعات مربوط به پیاده‌روهای شهر را قبل از اینکه مرغ‌های دریایی و نظافتچی‌ها به آنها برسند را ثبت می‌کنند. آنها دریافته‌اند که عمده موارد مرگ و میر در طی بهار و پاییز اتفاق می‌افتد، هنگامی که چراغ‌های مصنوعی به طور چشمگیری بر پرندگان مهاجر تأثیر می‌گذارد. به ویژه آنهایی که در طی شب سفر می‌کنند و توسط چراغ‌های روشن شهر به محیط‌های شهری جذب می‌شوند. تلفات تورنتو را در تعداد شهرهای مشابه در آمریکای شمالی ضرب کنید. بدیهی است که نور اضافی سالانه میلیون‌ها پرنده مهاجر را از بین می‌برد.

عطش نور ما حتی به دور از ازدهام مرکز شهرها، زندگی‌ها را از بین می‌برد. محققان قبلاً اثرات مضر را بر روی مجموعه‌هایی غافل‌گیرکننده از گونه‌های غیرشهری، از جمله خفاش‌ها، حشرات، گیاهان، ماهی‌ها، لاک‌پشت‌ها، بی‌مهرگان دریایی از جمله مرجان‌ها و حتی پستانداران را شناسایی کرده‌اند.

در استرالیا ، کایلی رابرت چرخه تولید مثل والابی‌های تامار را مطالعه می‌کند. این کیسه‌دار کوچک باروری خود را با کم شدن میزان روشنایی پس از انقلاب تابستانی هماهنگ می‌کند، در نتیجه شش هفته پس از آن نوزادان متولد و در نتیجه اوج نیاز مادران، در زمانی است که منابع غذایی حداکثر است.

رابرت از دانشگاه لاتروب ملبورن می‌گوید: والابی‌ها فقط چند شب با كمتر از سه دقیقه کاهش روشنایی برای فعال‌سازی تولیدمثل نیاز دارد. مطالعاتی با فاصله 147 سال وجود دارد که تاریخ تولد متوسط ​​را در طی پنج روز از یکدیگر توصیف می‌کنند.

اما رابرت در دو جمعیت والابی‌ها که در جزیره گاردن مطالعه کرد، چیز متفاوتی را مشاهده کرد. یک جمعیت در نزدیکی پایگاه دریایی غرق در چراغهای سدیم فشار قوی زندگی می‌کردند، و جمعیت دیگر در بوته‌زاری بدون مزاحم زندگی می‌کردند. جایی که بزرگ و کوچک شدن هلال ماه باعث بیشترین نوسان در نور شب می‌شد.

از زمان اختراع لامپ در 150 سال پیش، نور مصنوعی خانه‌ها، خیابان‌ها و آسمان‌ها را روشن کرده است، اما با عواقب ناخواسته‌ای همراه بوده است. درباره انواع عمده آلودگی نوری ، تأثیر آنها بر سلامت انسان و چگونگی رشد درخشش جهانی در اثر نور مصنوعی بدانید.

در طی پنج سال مطالعه، والبی‌های بوته‌زار درست در زمان موعود، شش هفته پس از انقلاب تابستانی، فرزندان خود را به دنیا آوردند. اما جمعیت شهری چهار هفته تاخیر چشمگیر داشت، که می‌تواند منجر به عدم تطابق بین اوج تقاضای فرزندان و دسترسی غذا شود. این جمعیت شهری اختلافات را با صرف میان وعده غذایی در چمن‌های آبیاری شده جبران کردند. رابرت گمان می‌کند که چراغ‌های شب هورمون‌های والابی‌ها را سرکوب می‌کنند که به طور معمول باید در دوره‌های بیشتر شدن تاریکی افزایش یابد.

رابرت می‌گوید: انتظار داریم در سایر گونه‌هایی که تولیدمثل آنها فصلی است با تغییر در سطح نور اثرات مشابهی ببینیم.

ناهمزمانی

در طی هزاره‌ها، تغییر موزون روز و شب بر فیزیولوژی ما حاکم بوده. این تغییرات نشانه‌های بیولوژیکی را ایجاد می‌کند که به ما کمک می‌کند شب بخوابیم، صبح بیدار شویم و سالم بمانیم.

ریچارد استیونز متخصص اپیدمیولوژی در دانشگاه کانتیکت که چندین دهه ارتباط بین آلودگی نور و سلامت انسان را مطالعه کرده است می‌گوید: فیزیولوژی شبانه به تاریکی بستگی دارد و به خواب بستگی ندارد. آنچه ما نیاز داریم دوره‌ای طولانی‌تر از شب فیزیولوژیکی است.

ارتباط بین نور و زیست‌شناسی با برخورد فوتون‌ها به شبکیه چشم ما آغاز می‌شود. این فوتون‌ها سیگنال‌هایی را به وجود می‌آورد که به گره‌های نورون‌ها که به هسته‌های سوپراکیاسماتیک (suprachiasmatic) معروفند می‌رسند. این گره تنظیم‌کننده‌ی اساسی غده اپی‌فیز مغز است که هورمون ملاتونین را تولید می‌کند. از طریق این مسیر، ملاتونین به طور معمول در غروب آفتاب شروع به افزایش می‌کند و حدود نیمه شب به اوج خود می‌رسد، و باعث ایجاد واکنش‌هایی زنجیره‌ای می‌شود که چرخه‌های خواب-بیداری را تنظیم می‌کند، دمای بدن را کاهش می‌دهد، سوخت‌وساز را کند می‌کند و لپتین، هورمونی که موجب کاهش اشتها می‌شود را افزایش می‌دهد.

استیونز می‌گوید: برای انسان‌ها بسیار مهم بود که نیمه شب گرسنه نشوند، زیرا اگر در این زمان به جستجوی غذا بپردازید، خودشان غذای دیگر شکارچیان طبیعت خواهید شد.

صفحه نمایش رایانه، چراغ درخشان حمام، چراغهای پرنور خیابان که به پنجره‌های ما می‌تابند و لامپ‌های داخلی و خارجی خانه در چرخه موزون شبانه‌روز با دخالت در کاهش و افزایش عادی ملاتونین اخلال ایجاد می‌کنند. چاقی یکی از پیامدهای اختلالی است که نور در فیزیولوژی شبانه ما ایجاد می‌کند. زیرا احتمالاً پایین بودن دائمی سطح لپتین می‌شود. بر اساس تعدادی از مطالعات، سطح ملاتونین پایین و اختلال چرخه شبانه‌روز همچنین در بیماری‌های قلبی، دیابت، افسردگی و سرطان، به ویژه سرطان پستان، که به گفته استیونز داده‌های قانع‌کننده‌ای درباره‌اش وجود دارد، نقش دارد.

عواقب این موضوع به ویژه در کارکنان شیفت شب، مانند رانندگان کامیون و مهمانداران، که به ویژه روی آنها مطالعات خاصی در تغییر چرخه شبانه‌روزی‌شان انجام شده، عمیق است. در سال 2007، سازمان بهداشت جهانی عملاً کار شیفتی را عامل خطر سرطان اعلام کرد. در سال 2012، انجمن پزشکی آمریكا هشدار داد كه استفاده گسترده از روشنایی شبانه “اثرات بالقوه مضر برای سلامتی و/یا موقعیت‌های خطرناك ایجاد می‌كند”.

تأثیر روانی از دست دادن آسمان شب را نیز نباید دست کم گرفت.

داچر کلتنر، روانشناس از دانشگاه کالیفرنیا، برکلی، می‌گوید که بوم آسمان پرستاره که در شبهای صاف بالای سرمان می‌چرخد​​، حس تعجب و هیبت ایجاد می‌کند که ممکن است به رفتارهای مثبت انسانی تبدیل شود. در مطالعات آزمایشگاهی، شرکت‌کنندگانی که اخیراً چنین احساسی را تجربه کرده بودند، در ارزیابی استدلال‌های علمی نمره بالاتری کسب کردند و مهربان‌تر، نوع دوست‌تر و کمتر مادی بودند.

او می گوید: فلاسفه درباره اینکه چطور آسمان زیبا به شما احساس جزئی از چیزی بزرگتر بودن را می‌بخشد نوشته‌اند، مثل اینکه چیزی مقدس است، مثل اینکه هدفمند است. در مقابل، آسمان دودآلود یا آسمان شب پر از آلودگی به شدت بر حس آگاهی شما سنگینی می‌کند.

نجات لاک‌پشت‌های دریایی

اگر در نبرد با آلودگی نوری چیزی بتواند کارگشا باشد، احتمالاً بچه لاک‌پشت‌های دریایی موجب این کار شوند. شاید اثرات مخرب نور ساحلی بر این موجودات در معرض خطر، بیشتر شناخته شده است. اما حداقل در فلوریدا، بالاخره افرادی که برای نجات لاک پشت های دریایی تلاش می‌کنند، توانسته‌اند وضعیت را تغییر دهند.

در میان انواع ابزارهای کمک ناوبری، بچه لاک‌پشت‌های دریایی از نور ماه که از بالای امواج منعکس می‌شود به عنوان راهنمای رسیدن به دریا استفاده می‌کنند. اما ساختمان‌های بلندمرتبه‌ها، استراحتگاه‌ها، بارها، مراکز خرید، رستوران‌ها و خانه‌ها در طول سواحل فلوریدا، همان‌جا که بیش از 90 درصد لاک‌پشت‌های دریایی ایالات متحده لانه می‌کنند، می‌درخشند. این نورهای روشن، ماه‌های کاذب بی‌شمار و افق هایی جذاب ایجاد می‌کنند و لاک‌پشت‌های کوچک گم می‌شوند و به تعداد زیاد در جاده‌ها یا خانه‌ها سرگردان می‌شوند. در طی سر از تخم در آوردن این لاک‌پشت‌ها، هر دقیقه در خشکی به معنی در کنار انواع خطرات بالدار، چرخ‌دار و راه‌رونده بودن است. هنگامی که خورشید طلوع می‌کند، لاک‌پشتی گمشده و محصور در خشکی تقریباً به معنای واقعی کلمه، خشکیده و زیر آفتاب پخته و طعمه‌ای آسان برای شکارچیان است. حتی در میان آنهایی که خود را به اقیانوس می‌رسانند، از هر ده هزار، یکی تا بزرگسالی زنده می‌ماند.

دیوید گادفری، مدیر اجرایی محافظت از لاک‌پشت‌های دریایی مستقر در گینسویل می‌گوید: سالانه ده ها هزار اخلال در سر از تخم درآوردن لاک‌پشت‌ها وجود دارد. آلودگی نوری یکی از دو منبع مرگ و میر سر از تخم درآوردن لاک‌پشت‌های دریایی در امتداد خط ساحلی ایالات متحده است.

راه حل های آلودگی نور

صاحبان خانه‌ها، مدیران شهری و سایر افراد مسئول زیرساخت‌ها می‌توانند با استفاده از این توصیه‌های انجمن بین المللی آسمان تاریک و سایر کارشناسان، در جلوگیری از آلودگی نور، کاهش مصرف انرژی و محافظت از سلامت انسان و حیوان کمک کنند.

• از ال‌ئی‌دی های دمای پایین و لامپهای کم مصرف استفاده کنید.

• در روشنایی فضاهای باز از دیمر، حسگر حرکت یا تایمر استفاده کنید.

• در فضای باز از وسایلی روشنایی استفاده کنید که منبع نور را می‌پوشانند تا میزان تابش خیره کننده و تعدی نور را به حداقل برسانند.

• روشنایی غیرضروری داخل خانه، به ویژه در ساختمانهای خالی در شب را خاموش کنید.

• تا حد ممکن شب را تاریک نگه دارید. در صورتی که ممکن است شب بیدار شوید چراغ حمام را خاموش بگذارید، یا از نور قرمز ضعیفی استفاده کنید که فیزیولوژی شبانه شما را مختل نمی‌کند.

• دستگاه‌ها را یک ساعت قبل از خواب خاموش کنید. در صورت امکان، از برنامه‌هایی استفاده کنید که طول‌موج‌های آبی ساطع شده از لوازم الکترونیکی مانند موبایل یا تبلت را فیلتر می‌کنند.

• اگر در ساختمان مرتفعی زندگی می‌کنید، از پرده یا پرده خاموش برای کاهش برخورد پرندگان استفاده کنید.

بنابراین، او و همکارانش با کمک کمی از آیین‌نامه‌های نورپردازی “لاک‌پشت پسند” و نزدیک به 10 میلیون دلار بودجه ترمیم لکه نفت که توسط بنیاد ملی ماهی و حیات‌وحش تخصیص داده شد، به آرامی سواحل فلوریدا را نورپردازی مجدد می‌کنند. این کار برای صاحبان املاک بدون پرداخت هزینه است. آنها کار را با نقاطی که آلودگی نوری زیادی دارند و قبل از تصویب آیین‌نامه نورپردازی وجود داشته‌اند آغاز می‌کنند. تقریباً 10 سال از آغاز پروژه می‌گذرد و گادفری می‌گوید صاحبان املاک از چراغ‌های جدیدتر و کم مصرف بسیار راضی هستند به طوری که اگر یک یا دو خانه نورپردازی “لاک‌پشت پسند” داشته باشند، همسایه‌ها هم اغلب همین کار را می‌کنند.

طراحی جدید نورپردازی از سه اصل مهم پیروی می کند که می‌تواند نه تنها از لاک‌پشت‌ها بلکه از انسان و سایر حیوانات وحشی نیز محافظت کند. برخی از این اصول توسط صاحبان خانه‌های شخصی قابل اجراست، در حالی که برخی دیگر شهرداری‌ها را ملزم به تعویض چراغ‌های خیابان و سایر تاسیسات عمومی می‌کند.

قدم اساسی پایین نگه داشتن چراغ‌ها نزدیک زمین است. گادفری می‌گوید، به جای روشن کردن پارکینگ با میله‌های 8 متری، چراغ‌هایی که فقط 3 متر ارتفاع دارند این کار را به خوبی انجام می‌دهند. برای پیاده‌روها، چراغ‌های زمینی در روی زمین به همان اندازه لامپ‌های بالای سر موثر هستند. متخصصان آلودگی نوری همچنین پیشنهاد می‌دهند که وسایل نوری پوشانده شوند تا مستقیماً هدف خود را روشن کنند، نه اینکه نور را بیهوده به هر طرف بتابانند. همچنین صاحبان خانه می‌توانند به نصب تایمر، دیمر یا حسگرهای حرکتی که چراغ‌های بیرونی را فقط در صورت لزوم روشن می‌کنند توجه کنند.

برای حیوانات حساس به نور بسیار مهم است که در لوازم برقی فضای باز به جای نورهای آبی-سفید از ال‌ئی‌دی‌های با طول موج بلندتر استفاده شود. به عنوان مثال بچه لاک‌پشت‌ها به نور لامپ‌هایی که کهربایی رنگ هستند عکس‌العملی نشان نمی‌دهند. براساس مطالعاتی که واکنش بدن ما به نور آبی-سفید متداول در تلویزیون‌ها و تلفن‌های هوشمند جدید را بررسی کرده، نور کهربایی رنگ در واقع برای انسان نیز بهتر است.

گادفری می‌گوید، اگرچه ممکن است به‌سازی اولیه مقداری از بودجه را بلعیده باشد، اما با کاهش 70 درصدی مبلغ قبض‌های برق در دراز مدت جبران می‌شود. در امتداد ساحل فلوریدا، نصب چراغ‌های بیرونی دوستدار لاک‌پشت برای خانه‌ای تک خانواده، بین 1500 تا 4000 دلار هزینه دارد. ساختمان آپارتمانی کوچک ممکن است مبلغ 25000 دلار و مجموعه بزرگ تفریحی یا مجتمع اقامتگاهی می‌تواند بین 30،000 تا 80،000 دلارهزینه داشته باشد. تا به امروز، این گروه با نظارت بر آهنگ بی‌نظمی سر از تخم درآوردن‌ها در قبل و بعد از بهینه‌سازی، با صدها ملک در امتداد 40 کیلومتر ساحل شنی کار کرده است.

وی با بیان اینکه آنها با املاک در دیگر نقاطی که آلودگی نوری بالایی دارند و محل لانه‌سازی لاک‌پشت‌های دریایی هستنند مانند کاستاریکا نیز کار می‌کنند، گفت: در ساحل مقابل هر ملکی که بهینه‌سازی کرده‌ایم، میزان بی‌نظمی به صفر رسیده است. تا زمانی که پول در دسترس باشد، این پروژه را ادامه خواهیم داد.

لذت آسمان تاریک

با مشهودتر شدن پیامدهای آلودگی نوری، مقررات مربوط به نورپردازی شروع به تکامل می‌کنند. کانادا قانون نورپردازی پرنده پسند (و ساخت‌وساز) را در اواسط دهه 1990 تصویب کرد. در حال حاضر شهرهای زیادی از جمله تورنتو، واشنگتن دی سی، و نیویورک در پویش‌های خاموش کردن چراغ‌ها در اوج فصل‌ مهاجرت شرکت می‌کنند. در سال 2016، انجمن پزشكی آمریكا با توصیه به جوامع جهت تغییر چراغ‌های خیابان برای “به حداقل رساندن و كنترل روشنایی محیطی غنی از نور آبی” ، به دلایل افزاینده‌ای مبنی بر اینكه ال‌ئی‌دی‌های قوی برای سلامتی انسان مضر هستند، پاسخ داد .

بسیاری از شهرها حتی نورپردازی را مجددا انجام می‌دهند تا تاریکی شب را بازپس بگیرند و در مصرف برق صرفه‌جویی کنند. فلگستف در آریزونا، اولین شهری بود که توسط انجمن بین المللی آسمان تاریک به عنوان جامعه آسمان تاریک تعیین شد و شیکاگو در حال بهینه‌سازی تجهیزات خود است .

تا کنون، تردید در مورد اینکه محیط کم‌نورتر و روشنایی پراکنده باعث افزایش جرم یا کاهش ایمنی در شب می‌شود توسط داده‌ها تایید نشده است. در واقع حتی در پارک وست گارفیلد شیکاگو، کوچه‌های روشن‌تر منجر به افزایش گزارش جرم شده. به طور خلاصه، مردم در می‌یابند نوری که کمتر خیره‌کننده باشد باعث می‌شود که دیدن در مناطق تاریک آسان‌تر شود، زیرا چشم ما سریعتر با تاریکی سازگار می‌شود.

برای برخی از شهرها، حذف آلودگی نوری راهی برای افزایش درآمد گردشگری نیز هست و از سویی ارتباط انسان‌ها را با آسمان شب تقویت می‌کند. شهر جاسپر در آلبرتا را در نظر بگیرید. جاسپر که در کوه‌های راکی کانادا واقع شده است، پناهگاهی برای کسانی است که عاشق کوه، حیات‌وحش و فضای باز هستند. تنها با چند دقیقه رانندگی به خارج از شهر، علاقمندان آسمان می توانند مجموعه‌ای خیره‌کننده از شگفتی‌های شبانه را مشاهده کنند، از ستاره‌ها و ماهواره‌هایی که اغلب پنهان هستند تا شهاب‌ها و شفق‌های قطبی.

از سال 2010 ، این شهر میزبان جشنواره آسمان تاریک در پاییز است که هزاران نفر را به خود جذب می‌کند. اما ساکنان جاسپر راضی نیستند که شگفتی‌های شبانه فقط در خارج از شهرشان دیده شود. این شهر در حال حاضر با لومیکان، شرکتی کانادایی که همکار انجمن بین المللی آسمان تاریک است همکاری می‌کند تا تمام چراغ‌های خیابان‌های خود را تعویض کند. قرار است این کار تابستان امسال آغاز شود، تقریباً 400 چراغ خیابان با ال‌ئی‌دی‌های محافظت شده لومیکان جایگزین می‌شوند. این منابع نوری در دمای رنگی بین 1700 تا 2200 کلوین قرار دارند که به طور موثر درخششی کهربایی ایجاد می‌کند در حالی که طول‌موج‌های آبی مضر را کاهش می‌دهد.

لارا میچل از شرکت لومیکان می‌گوید: آنچه در ابتدا توجه ما را به خود جلب کرد این بود که چقدر همه این چراغ‌های خیابان ال‌ئی‌دی جدید وحشتناک به نظر می‌رسیدند. بسیار خیره‌کننده، زندان مانند و بیش از حد روشن. هنگامی که او دریافت که این چراغ‌های خیابانی ستاره‌ها را محو می‌کند و به اکوسیستم‌ها آسیب می‌رساند، شرکت به سمت مبارزه با آلودگی نوری رفت.

در سراسر آمریکای شمالی و اروپا، پارک‌های آسمان تاریک در حال افزایش است و جشنواره‌هایی مانند جاسپر در حال شکوفایی هستند. مردم مجددا شروع به برقراری ارتباط با آسمان پرستاره بالای سرشان می‌کنند. همزمان فن‌آوری‌های لازم در مقیاس مورد نیاز در دسترس هستند كه به بشریت كمك می‌كنند تا از این عظمت شبانه طبیعی بیشتر استفاده كنند، اگر انتخاب کنیم که از آن استفاده كنیم.

کریستوفر کیبا، دانشمندی که آلودگی نوری را در سطح جهانی مطالعه می‌کند، از نقاشی”کافه تراسی در شب” اثر ون گوگ به عنوان تصویر ایده‌آل شبانه یاد می‌کند.

او می‌گوید: این رویای همان چیزی است که می‌خواهید داشته باشید، نورپردازی خوب، گرم و یکنواخت. می‌توانید ستاره‌های زیادی را در بالای سر ببینید و نماها روشن نیستند. به صد و اندی سال قبل نگاه می‌کنید تا نورپردازی و روشنایی ایده‌آل را ببینید.

منبع