بهترین جرم ها را برای دیدن در آسمان شب تابستانی نیمکره شمالی کشف کنید.
زمانی که من وارد نجوم میشدم، همیشه گفته میشد که با فرا رسیدن تابستان، شبهای روشنتر، برنامههای رصد را بیمعنی میکند.
در نهایت آموختم در حالی که ممکن است در خرداد ماه جستجوی اجرام ابری کمنور در چشمی تلسکوپ ممکن نباشد، اما غروبهای گرم همچنان میتواند زمانی باشد که خاطرات آسمانی ارزشمندی ساخته میشوند.
مطمئناً دلیلی وجود ندارد که تلسکوپ یا دوربین دوچشمی را در تابستان رها کنید تا گرد و غبار بگیرد. برخی از خوشههای ستارهای زیبا، ابرهای شب تاب، اجتماع سیارهها و موارد دیگر قابل رصد هستند.
در این مطلب نشانتان خواهیم داد که نظاره و رصد ستارگان تابستانی میتواند فوقالعاده باشد و مجموعهای از پدیدههای آسمانی را برای چالشهای رصد و عکاس رضایتبخش انتخاب کردهایم.
در حالی که فهرست ما کمی برای علایق ستارهشناس متوسط با ابزارهای عکاسی چیده شده است، برخی از اهداف مبتدی خوب هم در بین آنها وجود دارد.
خوشه کندوی عسل
در خرداد ماه، به دنبال هدف زیبای بهاری باشید که اکنون در آسمان غربی فرو میرود است. در نیمه ماه، خوشه زیبای کندوی عسل ، M44 را خواهید دید که با نزدیک شدن به نیمه شب، در افق ارتفاعش در شمالغرب آسمان پایین میآید.
این جرم هدف رصدی عالی برای دوربینهای دوچشمی 50×10 یا ابزارهای مشابه است که ستارگان درخشان پرشمار خوشه ستارهای باز را نشان میدهد که در اطراف تکهای از آسمان به وسعت تقریباً یک درجه پراکنده شدهاند.
معمولا هلال جوان ماه هم در این فصل در همان قسمتهای آسمان قابل رصد است. هلالهای جوان دارای نور زمینتاب هم هستند که در کنار ستارههای خوشه کندوی عسل صحنه زیبایی برای عکاسی است.
وقتی که خوشه کندوی عسل را پیدا کردید، حتی میتوانید با موبایل از آن عکاسی کنید. البته عکاسی با موبایل ممکن است جلوه و ستارههای رنگارنگ خوشه ستارهای را به دلیل میدان دید گستره دوربینهای موبایل ثبت نکند. کار دیگری که میتوانید انجام دهید طراحی کردن و اسکچ زدن از ماه و خوشه حتی بدون داشتن تلسکوپ یا دیگر ابزارهای رصدی است.
خوشه ستارهای کما
خوشه ستارهای کما در صورت فلکی L شکل گیسوان برنیکه است و تقریباً در نیمه راه بین ذنب الاسد (بتا-اسد) و کُر کارولی (آلفا-تازیها) قرار دارد.
دیدن این خوشه از مکانهایی که دچار آلودگی نوری هستند دشوار است، اما میتوان آن را از محل تاریکی در حومه شهر با چشم غیر مسلح مشاهده کرد. با دوربین دوچشمی50×10فوق العاده به نظر میرسد و ستارههای قدر 4، 5 و 6 در آن بیشتر هستند.
مسیه 53
برای یافتن هدف بعدی لازم نیست خیلی دور برویم. M53 جرم تلسکوپی مناسب برای محدوده بزرگتر از 8 اینچی (200 میلی متر) یا بیشتر: خوشه کروی M53.
این جرم در گیسوان برنیکه قرار دارد، حدود 14 درجه دورتر از خوشه ستارهای کما. اگر قصد دارید به M53 پرش ستارهای کنید، ابتدا شکل “L” گیسوان برنیکه را شناسایی کنید. سپس جوینده را به سمت ستاره قدر 4 آلفا-گیسوان برنیکه در انتهای دیگر ‘L’ از خوشه ستارهای کما نشانه بروید. ازاینجا تقریباً یک درجه به سمت شمال شرقی بروید و M53 باید به خوبی در میدان دید چشمی قرار گیرد که بزرگنمایی 70 تا 80 برابری دارد.
صورت فلکی عقرب
آیا میتوانید خرداد ماه در افق صورت فلکی عقرب را پیدا کنید؟
اگر در حال مشاهده یا عکاسی از مکانی با افق جنوبی باز هستید، به صورت فلکی عقرب، عقرب آسمانی نگاه کنید.
این منطقه از آسمان اغلب توسط خط افق شهرها و خود شهرها پنهان است، بنابراین اگر زمانی از شهر دور میشوید بهتر است به آن توجه کنید.
این صورت فلکی حدود نیمه شب در اوایل تیر ماه بر روی نصف النهار ناظرخواهد بود. ارتفاع کم این صورت فلکی، آن را برای مناظر شبانه میدان باز در افقهای دور مناسب میسازد، با ستارگان درخشانی که انبر و چنگالهای عقرب را میسازند و در نزدیکی میدانهای ستارهای غنی راه شیری قرار دارند.
سحابی اسب رقصان
سحابی اسب رقصان هدفی عالی برای عکاسی نجومی خرداد ماه است. از عقرب (خیلی کم) به سمت شرق حرکت کنید و میتوانید توجه خود را به سمت میدانهای ستارهای درخشان کهکشان راه شیری که در مجاورت حوا، مارافسای قرار دارند، معطوف کنید.
این منطقه نزدیک به هسته کهکشان راه شیری است و بخشهای متراکم ستارگان دراینجا توسط سحابیهای تاریک متعدد، سحابیهای بین ستارهای گاز و غبار در کهکشان قطع شدهاند.
یکی از آنها، به اصطلاح سحابی اسب رقصان، هدف عکاسی نجومی بسیار چشمگیری است که هم برای عکاسی از منظره شبانه و هم برای عکاسی میدان باز عمیق مناسب است. در خرداد ماه، با تاریکی کوتاه مدت آسمان، شاید بهتر باشد اولی را امتحان کنید.
یافتناین سحابی آسان است زیرا عمدتاً در مثلثی ساخته شده از ستارگان بسیار درخشان قلب العقرب (آلفا-عقرب)، قوس شمالی (لامبدا-قوس) و سابق (اتا-حوا) قرار دارد.
ابرهای شب تاب
با نزدیک شدن به نیمه خرداد ماه، باید شروع به دیدن ابرهای شب تاب (NLCs) کنیم. این ابرهایِ حاوی کریستال یخ در میانسپهر اهداف شگفت انگیزی برای رصد و عکاسی هستند.
در واقع، شکلهای همیشه متفاوت و همیشه در حال تغییر آنها، همانطور که در زمینه آسمان پر جنب و جوش گرگ و میش مشاهده میشود، مخصوصاً برای عکاسی نجومی وقفه زمانی مناسب است.
شب، حدود یک ساعت پس از غروب خورشید، آنها را در افق شمالی جستجو کنید. به دنبال رشتهها و ریشههای نور آبی مایل به سفید باشید، گاهی به شکلهای رودخانهمانند، گاهی اوقات با الگوهای موجی که در پردههای روشن نور قرار گرفتهاند.
دوربین دوچشمی روشی موثر برای نظارت چشمی حرکات آسمان در طی یک دقیقه یا بیشتر است.
ابر ستارهای سپر
حوالی ساعت 02:00 در خرداد ماه به جنوب نگاه کنید و میتوانید کهکشان راه شیری را که از افق بالا میآید ببینید.
در پایین کهکشان راه شیری، ستارگان درخشانی قرار دارند که صورت فلکی قوس را به شکل قوری میسازند و بالای آنها صورت فلکی کمچشمگیر سپر قرار دارد – بارزترین ویژگی آن ستاره معروف “ابر” است که بر نیمه شمالی آن مسلط است.
«ابر» واقعاً تکهای درخشان از میدانهای ستارهای راه شیری است که از نوار کهکشان اطراف آن متمایز است. اگر آسمان شفاف باشد، از مکانهای تاریک حومه شهر قابل مشاهده است، و اگر به اندازه کافی از آلودگی نوری دور باشید، منظره فوقالعادهای را در دوربینهای دوچشمیایجاد میکند.
سحابی چشم گربه
سادهترین ابزارهای عکاسی نجومی که میتوانید با آن از سحابیهای سیارهای عکاسی کنید چیست ؟
دوربین DSLR و لنزی با فاصله کانونی متوسط روی سه پایه ثابت چطور است؟ اگر به نظرتان جالب است، چالش عکاسی وجود دارد که باید آن را بیازمایید.
سحابی چشم گربه سحابی سیارهای است که حدود 3000 سال نوری از ما فاصله دارد و به سمت صورت فلکی اژدها، قرار دارد. کاملا مشخص است که اگر آسمان نسبتاً تاریکی دارید، میتوانید با تجهیزات توضیح داده شده در بالا جزئیاتی از آن را ثبت کنید.
برایاینکه شانس بهتری برای تشخیص سحابی داشته باشید، عکسی به سبک رد ستارهای را امتحان کنید، که در آن چندین نوردهی طولانی، حداقل 30 ثانیه، بگیرید و سپس آنها را با نرم افزار ایجاد رد ستارهای دلخواه خود کنار هم قرار دهید.
متوجه خواهید شد که سحابی چشم گربه به صورت کمان آبی مایل به سبز، از ستارهها به وضوح متمایز است.
کهکشانهای اقماری آندرومدا
در اطراف کهکشان M31 آندرومدا جستجو کنید تا کهکشانهای M32 و M110، به علاوه ابر ستارهای NGC 206 و خوشه کروی G1 را مشاهده کنید.
بسیاری از ما از دیدن کهکشان آندرومدا شگفت زده شدهایم، اما آیا تا به حال به دنبال دو کهکشان اقماری برجسته آن بودهاید؟
M32 و M110 نزدیک به مرکز آندرومدا ظاهر میشوند و اهداف خوبی برای تلسکوپی متوسط یا بزرگ هستند. کهکشان آندرومدا را در حدود 30 درجه بالای افق شمال شرقی در حدود ساعت 01:30 در نیمه تیر ماه خواهید دید.
روشی خوب برای رصد M32 و M110 این است که چشمی انتخابیتان میدان دیدی در حدود 2 درجه ایجاد کند، چون امکان این را میدهد تا هر دو هدف را به طور همزمان همزمان کنید و قرص کهکشان آندرومدا در بین آن قرار گرفته باشد.
ستونهای ابر در اطراف ماه
احتمال آن وجود دارد که در خرداد یا تیر، ابرها با شب رصد ما تداخل پیدا کنند، اما این نباید مانع عکاسی نجومی ما شود.
یکی از روشهایی که من دوست دارم از ابرهای عبوری استفاده کنم، مناظر شبانه با نوردهی طولانی از ماه است. میتوانید از نوردهی چند ثانیهای استفاده کنید تا به ابرها اجازه دهید در حین حرکت در کنار قرص ماه تبدیل به رد شوند.
چالش این است که نوردهی و تنظیم ISO (و شکاف مناسب در ابرها) را پیدا کنید که جزئیات را در ماه و همچنین در بافت ابرها به شما ارائه دهد. این به آزمون و خطا نیاز دارد زیرا باید سعی کنید نوردهی و میزان تاری را متعادل کنید، که به طول نوردهی و سرعت حرکت ابرها بستگی دارد.