در طی آخرین سال قرن چهاردهم با رویدادهای نجومی جالبی روبرو خواهیم شدو در طی سال 1399 از خسوف تا کسوف و مقارنه و هلالهای بحرانی خواهیم داشت. برای آگاهی از این رویدادهای نجومی مهم سال 1399 ادامه مطلب را بخوانید.
بارشهای شهابی
مهمترین بارشهای شهابی سال 1399 برساوشی (در مرداد) و جوزایی (در آذر) هستند. در بررسی هر بارش شهابی دو عامل برای ما مهم هستند. عامل اول نسا (نرخ ساعتی سمتالراسی – ZHR) که بیانگر تعداد شهابها در آسمانی کاملا تاریک و هنگامی است که کانون بارش در نزدیکترین موقعیتش نسبت به سمتالراس قرار دارد. عامل دوم هم فاز ماه در زمان اوج بارش است.
بارش شهابی شلیاقی در 3 اردیبهشت، نسا=20 و فاز ماه 0.5% و هلال کاهشی است.
بارش شهابی عوّایی تیر ماهی در 7 تیر، نسا = 50 و فاز ماه 41% و هلال افزایشی است.
بارش شهابی برساووشی در 22 مرداد، نسا = 100 و فاز ماه 40% و هلال کاهشی است.
بارش شهابی ثوری در 19 مهر، نسا = 10 و فاز ماه 43% و هلال کاهشی است.
بارش شهابی جباری در 30 مهر، نسا = 20 و فاز ماه 32% و هلال افزایشی است.
بارش شهابی اسدی در 27 آبان، نسا = 20 و فاز ماه 10% و هلال افزایشی است.
بارش شهابی جوزایی در 24 آذر، نسا = 120 و فاز ماه 0.1% و ماه نو است.
بارش شهابی ربعی در 15 دی، نسا = 120 و فاز ماه 72% و هلال کاهشی است.
سیارات بیرونی در سال 1399
بهترین زمان برای رصد سیارههای بیرونی زمانی است که در مقابله قرار داشته باشند زیرا در این وضعیت همزمان با غروب خورشید طلوع میکنند، تمام شد در آسمان هستند و با طلوع خورشید فردا، غروب میکنند. همه سیارات خارجی سالی یک بار در مقابله قرار میگیرند به غیر از مریخ که یک سال درمیان به مقابله میرسد و امسال سالی است که مریخ در مقابله قرار میگیرد.
مشتری : 24 تیر
پلوتو : 25 تیر
زحل : 30 تیر
نپتون : 21 شهریور
مریخ : 22 مهر
اورانوس : 10 آبان
سیارات درونی در سال 1399
در میان رویدادهای نجومی مهم سال 1399 زهره دو بار به حداکثر کشیدگی میرسد. در اوایل بهار آسمان شامگاهی در سلطه زهرهی درخشان است. در اواخر تابستان و اوایل پاییز نیز زهره به آسمان سحرگاهی کوچ کرده و آنجا هیچ جرم آسمانی به درخشندگی زهره نیست. زمانی که زهره در حداکثر کشیدگی قرار دارد بهترین زمان برای جستن آن در آسمان روز است. 9 فروردین و 25 مرداد میتوانید این کار را کمی راحتتر انجام دهید زیرا هلال ماه نیز در نزدیکی زهره قرار دارد. در اوایل تابستان چشمگیرترین جسم سماوی در آسمان سحرگاهی زهره است (در همین زمان مشتری و زحل نیز در سوی دیگر آسمان نزدیک به افق غربی هستند). 16 و 17 تیر زهره را فراموش نکنید زیرا این سیاره به میان ستارههای خوشه پروین خواهد رفت. در سال 1390 نیز زهره همین کار را کرده بود و در 1406 نیز دوباره همسایه ستارههای خوشه پروین خواهد شد.
حداکثر کشیدگی شرقی زهره (شامگاهی): 5 فروردین، 46 درجه
حداکثر کشیدگی غربی زهره (سحرگاهی): 23 مرداد، 46 درجه
در طی سال 1399 عطارد هفت بار به حداکثر کشیدگی میرسد، سه بار در آسمان شامگاهی و سه بار در آسمان سحرگاهی:
حداکثر کشیدگی غربی عطارد (سحرگاهی): 5 فروردین، 28درجه
حداکثر کشیدگی شرقی عطارد (شامگاهی): 15 خرداد، 24 درجه
حداکثر کشیدگی غربی عطارد (سحرگاهی): 1 مرداد، 20 درجه
حداکثر کشیدگی شرقی عطارد (شامگاهی): 10 مهر، 26 درجه
حداکثر کشیدگی غربی عطارد (سحرگاهی): 20 آبان، 19 درجه
حداکثر کشیدگی شرقی عطارد (شامگاهی): 5 بهمن، 19درجه
حداکثر کشیدگی غربی عطارد (سحرگاهی): 17 اسفند، 28 درجه
گرفتهای سال 1399:
در طی این سال 5 گرفت (خورشید و ماه) رخ خواهد داد که دوتای آنها خورشیدگرفتگی است و سهتای آنها ماهگرفتگی است. یک خورشیدگرفتگی و یک ماهگرفتگی از ایران قابل مشاهده خواهد بود.
16 خرداد : ماه گرفتگی نیمسایهای (قابل مشاهده از ایران)
1 تیر : خورشیدگرفتگی حلقوی (از ایران گرفت به صورت جزئی مشاهده میشود اما از پاکستان و عمان میتوان گرفت حلقوی را دید).
15 تیر : ماهگرفتگی نیمسایهای
10 آذر : ماهگرفتگی نیمسایهای
24 آذر : خورشیدگرفتگی کلی (آمریکای جنوبی)
مقارنههای نزدیک در سال 1399
سیاره با سیاره: 1 دی، مشتری و زحل با جدایی 6 ثانیه کمانی.
سیاره با ستارهی نورانی: 14 مهر، زهره و قلبالاسد با جدایی 5 ثانیه کمانی.
در طی سال 1399 تعداد اختفای سیاره در پس ماه نیز رخ میدهد که هیچکدام از ایران قابل مشاهده نیستند.
در طی سال 1399 دنبالهدار تناوبی که با چشم غیرمسلح رویت شود وجود نخواهد داشت اما تعدادی دنبالهدار که با دوربین دوچشمی قابل رویت باشند در آسمان ظاهر خواهد شد:
P/2017 T2 PanSTARRS : ممکن است در 17 اردیبهشت در صورتفلکی دباکبر به حضیض خورشیدی برسد و از قدر 8 دیده شود.
88/P Howell : در 5 مهر حوالی مرز صورفلکی میزان و عقرب به حضیض خورشیدی میرسد و از قدر 9 دیده خواهد شد.
2/P Encke : در 6 تیر در صورتفلکی جوزا به حضیض خورشیدی میرسد و از قدر 8 دیده خواهد شد.
در سال 1399 دو اختفای ستارهی در حد چشم غیرمسلح در پس سیارک نیز رخ خواهد داد که از ایران مشاهدهپذیر نیست.
ماههای قمری در سال 1399
هلالهای بحرانی نیز در میان رویدادهای نجومی مهم سال 1399 جایگاه ویژهای دارند. اکثر ماههای قمری در سال 1399 (1441 و 1442 هجری قمری) هلالهایی دارند که به راحتی میتوان آنها را دید و آغاز ماه را تعیین کرد. اما 5 ماه دارای هلالهایی هستند که کمی تا قسمتی بحرانی بوده و باید به انتظار فرارسیدن تاریخ مربوطه و تلاش برای رصد آنها نشست:
آغاز شوال 1441: 4 یا 5 خرداد
آغاز محرم 1442: 30 یا 31 مرداد
آغاز ربیع الاول 1442: 27 یا 28 مهر
آغاز جمادی الاول 1442: 26 یا 27 آذر
آغاز رجب 1442: 25 یا 26 بهمن